Heidelberg
Here you will find some fables from a late 19th-century textbook in German for Latin students:
Lateinische Uebungs und Lesebuecher: Fuer die unteren Classen hoeherer Lehrenstalten
By H. Heidelberg, 1873
Here are the titles of the fables; you will find the fables below:
1. Taurus et culex.
2. Musca.
3. Anseres et grues.
4. Sol et stellae.
5. Sturnus et cuculus
6. Leo et vulpes.
7. Capra et lupus.
8. Vacca, capella, ovis, leo.
9. Mures prudentes.
10. Luscinia et acanthis
11. Grus et pavo.
12. Vulpes et corvus.
13. Graculus superbus
14. Leo et musculus.
15. Pica et columba
16. Asinus
17. Ursus et apes
18. Mures et felis.
19. Agricola et anguis.
20. Puer temerarius
21. Leo, asinus, vulpes
22. Viatores et ursus.
23. Puer mendax.
24. Lucius et delphinus
25. Ficus et aves.
26. Canis cum carne
27. Servus et erus.
28. Alexander et Apelles
29. Tubicen
30. Ranae et Iuppiter
31. Lupus et grus
32. Inimici
33. Muli et latrones
1. Taurus et culex.
In cornu tauri
parvus sedebat culex.
"Si tibi
mole mea molestus sum," dixit,
"statim avolabo."
At taurus respondit:
"Te prorsus non sensi."
2. Musca.
Musca sedebat in aure equi,
qui currum gravem trahebat.
Cum autem
ab equo et curru
maximus pulvis excitaretur,
musca dicebat:
"Quantam vim pulveris excitavi!"
3. Anseres et grues.
In eodem quondam prato
pascebantur anseres et grues.
Cum dominus prati adveniret,
grues celeriter avolaverunt,
sed anseres,
quos corporis gravitas impediebat,
deprehensi et mactati sunt.
4. Sol et stellae.
Stellae certabant de principatu;
suum quaeque splendorem laudabat.
Dum certant,
apparet sol;
omnes evanescunt.
5. Sturnus et cuculus
Sturnum,
qui ex urbe aufugerat,
cuculus interrogavit:
Quid dicunt homines
de cantu nostro?
Quid de luscinia?
Sturnus respondet:
Hanc vehementer laudant omnes.
Cuculus: Quid de alauda?
Sturnus: Huius quoque cantum permulti laudant.
Cuculus: Et quid de coturnice loquuntur?
Sturnus: Nonnulli etiam huius cantu valde delectantur.
Cuculus: Quid vero de meo cantu iudicant?
Hoc, inquit sturnus, dicere non possum;
de te enim non loquuntur.
Iratus igitur cuculus:
At hanc, inquit, ego ulciscar iniuriam,
semper de me ipse loquar.
6. Leo et vulpes.
Leo, annis debilitatus,
morbum simulavit.
Ut eum viserent,
plures bestiae
ad aegrotum regem venerunt,
quas statim devoravit.
Accessit etiam vulpes,
sed cauta vulpes
procul ante speluncam stabat
atque eminus regem salutavit.
Leo interrogavit
cur non intraret.
Vulpes respondit:
Intrantium multa vestigia video,
at retro nulla vestigia ducunt.
7. Capra et lupus.
Lupus
capram vidit
in alta rupe stantem.
"Cur non (inquit) huc descendis
in viride pratum
ubi gramen tenerum in venies?"
Respondit capra:
"Faciam,
si tu hinc discesseris."
8. Vacca, capella, ovis, leo.
Societatem aliquando iunxerant
leo, vacca, capra, ovis.
Cervum permagnum cum cepissent,
leo praedam divisit
in quattuor partes aequales,
tum ita locutus est:
"Prima pars mea est,
quia sum leo;
secundum mihi tribuetis,
quia sum fortissimus;
tertiam mihi sumo
propter egregium laborem meum;
quartam qui tetigerit,
iram meam excitabit."
Sic totam praedam
solus retinuit.
9. Mures prudentes.
Mures aliquando deliberabant
quo modo in posterum tuti essent
a dolosa fele.
A multis multa proponebantur,
sed nihil placebat.
Postremo unus callidissimus dixit:
"Tintinnabulum
felis caudae annectamus:
nam eius sonitus
adventum felis nobis nuntiabit."
Probant omnes hoc consilium
iamque gaudio exsultant.
Tum unus interrogat:
"At quis annectet tintinnabulum?"
Prae metu omnes obmutescunt;
nemo ausus est.
10. Luscinia et acanthis
Luscinia et acanthis
ante fenestram
in caveas inclusae pendebant.
Luscinia
incipit cantum suum iucundissimum.
Pater
aves ostendit
rogatque filium,
utra tam suaviter canat.
Filius autem statim respondet:
"Sane haec acanthis est,
quae sonos illos suavissimos edit;
pennas enim habet pulcherrimas."
11. Grus et pavo.
Pavo
coram grue
pennas suas expandens:
"Quanta est (inquit)
formositas mea et tua deformitas!"
At grus evolans:
"Quanta est (inquit)
levitas mea et tua tarditas!"
12. Vulpes et corvus.
Corvus
caseum rapuerat
et cum illo
in altam arborem subvolaverat.
Vulpes hunc vidit
et caseum illum cupiens
corvum blandis verbis sic allocutus est:
"O corve,
quam pulchra es avis,
quam speciosa!
Sane si vocem quoque haberes,
nulla avis te praestantior esset."
Tum stultus ille,
ut vocem ostendaret,
magnum clamorem edidit,
et ex aperto ore
caseus delapsus est,
quem celeriter
astuta vulpes
avidis dentibus rapuit et devoravit.
13. Graculus superbus
Graculus aliquando
pennis, quae pavoni exciderant,
se ornaverat.
Contemnit nunc suos
seque immiscet pavonum gregi.
Hi autem
impudenti avi
pennas rostris eripiunt
et fugant.
Tum graculus tristis
ad suum genus revertitur.
Sed ab hoc quoque repellitur,
atque unus ex iis,
quos prius contempserat,
dixit:
"Si contentus fuisses sedibus nostris,
illam contumeliam expertus non esses."
14. Leo et musculus.
Circa leonem dormientem
lascive discurrebant musculi,
et unus adeo audax fuit,
ut super eius dorsum curreret.
Leo e somno excitatus
musculum illum incautum et audacem
arripuit.
Tum musculus
excusare coepit imprudentiam suam
eumque oravit:
"Ignosce mihi;
gratus tibi ero."
Leo ridens
contemptam bestiolam dimisit.
Paulo post
leo
praedam quaerens
in laqueos incidit.
Mus,
cum terribilem eius rugitum audivisset,
celeriter accurrit
et acutis dentibus
laqueorum nodos rodere coepit
et laqueos solvit.
Tum musculus:
"In posterum (inquit) cave,
ne
parvorum murium auxilium contemnas."
15. Pica et columba
Pica et columba
ad pavonem iverant,
ut eum salutarent.
Dum revertuntur,
maledica pica dicit;
"Quantopere mihi displicet pavo!
Quam insuavis edit sonos!
Cur non silet?
Cur turpes pedes non tegit?"
At innocens columba:
"Vitia eius (inquit) non observavi,
corporis vero formositatem
et caudae nitorem
valde mirata sum."
16. Asinus
Asinus
reperit forte in silva
pellem leonis
eamque sibi induit.
Terrebat nunc bestias et homines,
quasi leo esset.
Ut terrorem augeret,
rugire incepit.
At nunc omnes,
quibus antea
ingentem terrorem iniecerat,
consistunt et clamant:
"Asinus nos terret."
Arripiunt fustes
et gravibus verberibus
asinum abigunt in pistrinum.
17. Ursus et apes
Ursus
ab ape ictus
tanta ira incensus est,
ut alvaria unguibus discerperet.
Tunc autem apes universae
ursum aggressae sunt aculeis
et paene necaverunt.
Cum vix effugisset,
secum:
"Sane (inquit) melius erat,
unius apis tolerare aculeum,
quam tot in me hostes excitare
iracundia mea."
18. Mures et felis.
Multi mures
in cavo pariete commorantes
diu contemplabantur felem,
quae
capite demisso et tristi vultu
placide recubabat.
Postremo unus ex iis
ita locutus est:
"Hoc animal
admodum benignum et mite
videtur esse.
Quid si alloquerer
et familiaritatem cum eo iungerem?"
Haec cum dixisset
et propius accessisset,
statim a fele captus et dilaceratus est.
19. Agricola et anguis.
Agricola
anguem reperit
frigore rigentem.
Misericordia motus
eum fovit sinu.
Mox anguis recreatus
vires recepit
et pro beneficio
agricolam necavit.
20. Puer temerarius
Duo pueri
in horto ambulabant.
"Cavete,"
hortulanus monebat,
"ne apes turbetis;
aculeum eae habent.
"Me quidem
nulla apes unquam laesit,"
puerorum alter respondebat
magnaque audacia
ad alvarium accurrebat.
At repente
aculeos maximosque inde dolores
sentiebat.
Alterum,
qui hortulano obtemperaverat,
apes non laedebant.
Uter fuit prudentior?
21. Leo, asinus, vulpes
Leo, asinus, vulpes
societatem iunxerant,
ut inter se partirentur
quod in venatione cepissent.
Cum igitur amplam praedam fecissent,
leo
asino partiendi negotium mandavit.
Qui
cum singulis partes aequales daret,
leo
eum arripuit et dilaniavit,
tum vulpi idem dedit negotium.
Illa, astutior asino,
totam fere praedam leoni tribuit,
minimam vix sibi particulam reservans.
Tum leo subridens
laudat eius prudentiam
et quaerit
unde hoc didicerit.
Et vulpes:
"Huius (inquit) calamitas me docuit,
quid minores debeant potentioribus."
22. Viatores et ursus.
Duo amici una iter faciebant.
Occurrit iis in itinere
ursus,
cuius aspectu
valde perterriti sunt.
Alter
celeriter arborem conscendit
et periculum evitat;
alter
in terram se prosternit
spiritumque continet,
mortem simulans.
Cadavera enim
ursi non tangunt.
Accedit ursus,
contrectat iacentem,
os suum
ad illius os auresque admovet
et,
cum nullum vitae vestigium inveniret,
pro mortuo eum reliquit.
Postea, cum socius quaereret,
quid
in aurem ei insusurrasset ursus,
respondit:
"Monuit me,
ne confiderem amicitiae eius,
cuius fidem
in periculus et rebus adversis
non essem expertus."
23. Puer mendax.
Puer,
custos ovium,
saepe per iocum magnis clamoribus
auxilium rusticorum implorabant,
quasi lupus in gregem irruisset.
Rustici accurrunt,
lupum non vident
et irrisi a puero temerario
ad opera sua revertuntur.
Cum autem saepius eos fefellisset,
tandem re vera lupus irruit.
Multis tum lacrimis et miserabili voce
vicinos orare coepit,
ut sibi et gregi subvenirent.
Frustra:
illi enim
eandem fraudem suspicantes
apud opera sua remanebant.
Ita lupus
multas oves devorat
puerumque ipsum discerpit.
24. Lucius et delphinus
Lucius
in amne quodam vivens,
pulchritudine, magnitudine, robore
ceteros eiusdem fluminis pisces
longe superabat,
unde omnes
eum admirabantur
maximumque ei tribuebant honorem.
Itaque superbire
maioremque principatum appetere
coepit.
Reliquit igitur amnem,
in quo multos annos regnaverat,
atque ingressus est mare,
ut etiam in hoc imperaret.
Sed cum offenderet delphinum
mirae magnitudinis,
qui in illo regnabat,
adeo perterritus est,
ut celeriter in amnem suum refugeret,
quem
nunquam denuo relinquere ausus est.
25. Ficus et aves.
Ficus diu
multis avibus
adversus solis calorem
hospitium umbrosum
et adversus famem
praeclaros fructus large praebuerat.
Tandem fulmen
ficum ferit,
folia adurit,
fructus perdit.
Protinus
aves procul avolaverunt,
neque ulla
postea ramos revisit aridos.
Quem fortuna deseruit,
eum adulatores quoque derserunt.
26. Canis cum carne
Canis
per flumen natans
frustum carnis ore ferebat.
Cum carnis imago in undis apparet,
canis avidus illam appetit,
quasi alterum frustum esset.
Sed dum aperit os,
ut illud quoque arriperet,
id quod tenebat,
amittit.
27. Servus et erus.
Vir quidam
verberibus castigabat servum maxime
ob pigritiam.
Hic clamare coepit:
"Cur me verberas?
Nihil enim feci."
"At propter id ipsum,"
respondit erus,
"te verbero,
quod nihil fecisti."
28. Alexander et Apelles
Alexander
contemplatus imaginem suam,
quam
Apelles, celeberrimus pictor,
pinxerat,
minus laudavit picturam,
quam ille expectaverat.
Cum autem introductus equus
adhinniret equo picto,
quasi etiam hic verus esset equus,
tum Apelles:
"O rex (inquit),
equus tuus
artis pingendi
peritior esse videtur quam tu."
29. Tubicen
Tubicen ab hostibus captus:
"Oro vos (inquit)
ne me interficiatis;
nam inermis sum
neque quicquam habeo
praeter hanc tubam."
At hostes:
"Propter hoc ipsum (inquiunt)
te interficiemus,
quod,
cum ipse pugnandi sis imperitus,
alios ad pugnam incitare soles."
30. Ranae et Iuppiter
Ranae aliquando
regem sibi a Iove petierant.
Precibus earum commotus
deus
trabem ingentem in lacum deiecit.
Ranae
sonitu perterritae
primum refugerunt;
deinde vero
trabem in aqua natantem conspicatae
magno cum contemptu
in ea consederunt
aliumque sibi regem
novis clamoribus expetierunt.
Tum Iuppiter,
ut earum stultitiam puniret,
hydrum illis misit,
a quo
plurimae captae et devoratae sunt.
31. Lupus et grus
In faucibus lupi
os inhaeserat.
Mercede igitur
conducit gruem,
ut illud extrahat.
Hoc
grus longitudine colli facile effecit.
Cum autem mercedem postularet,
lupus ei subridens respondit:
"Num tibi parva merces videtur,
quod caput incolume
ex lupi faucibus extraxisti?"
32. Inimici
In eadem navi
vehebantur duo,
qui capitali odio se invicem persequebantur.
Unus eorum in prora,
alter in puppi consederat.
Cum ingens orta esset tempestas
omnesque de vita desperarent,
interrogat is, qui in puppi sedebat,
gubernatorem:
"Utra pars navis prius submergetur?"
Respondit gubernator: "Prora."
Tum ille:
"Iam mors mihi non est molesta,
cum inimici mei mortem
aspecturus sim."
33. Muli et latrones
Ibant muli duo
sarcinis onusti.
Alter fiscos cum pecunia,
alter saccos hordei ferebat.
Ille cum onere superbiret,
celsam cervicem iactat
et clarum tintinnabulum in collo gerit.
Comes placido gradu sequitur.
Subito latrones
ex insidiis advolant
et mulum, qui argentum ferebat,
ferro vulnerant,
homines fugant
nummosque diripiunt.
Alterius muli hordeum neglectum est.
Cum igitur ille spoliatus et vulneratus
casum suum defleret:
"Equidem," inquit alter, "gaudeo,
quod contemptus sum.
Ego nihil amisi
neque vulnere laesus sum."
Comments (0)
You don't have permission to comment on this page.